Жітіқара ауданындағы “Қостанай минералдары” АҚ – алға үлкен мақсаттар қойып, оларға қол жеткізетін, белсенді дамып келе жатқан компания. Ол кәсіпорын бөлімшелерінің еңбегі. Мамандары өз құзыреттілігін бірнеше рет дәлелдеді және басшылықтың қолдауымен компания қызметінің барлық салаласында инновациялар енгізумен келеді.“Жүк ағынын жүктеуді автоматты түрде реттеу” жобасы – компанияның белсенді қызметінің жарқын бір мысалы. Бұл – хризотил шығынын азайтып қана қоймай, операторларға жүктемені айтарлықтай төмендететін өте ауқымды жоба. Қазіргі уақытта мұны іске асыру үшін кен байыту кешенінің жүк ағынының бірінші трактісі пайдаланылады. Ол өткен жылы Siemens контроллерін басқаруға ауыстырылған (операторға апаттар мен ақаулар туралы сигнал беруге арналған жабдық).
Бірақ, бірінші трактіні толығымен жаңарту және жасанды интеллекке тағы бір қадам жасау үшін 2021 жылы зауыттың бұрынғы қызметкерлерінің бірі Богдан Андриенконың 16 жүк ағынына орнатылған машиналық көру жүйесін ішінара қалпына келтіру қажет болды. Жобаны іске асырудың бірінші кезеңі – бірінші трактідегі жүйені қалпына келтіру және жетілдіру.
Сонымен, машиналық көру жүйесі дегеніміз не? Бұл – ақылды камералардың бірегей жүйесі, оның міндеті – талшықтың азаюы туралы хабарламаны операторға визуализациялау. Бұрын оператор жүктеуді азайту үшін қолмен әрекет етуі керек еді, енді жүйені қалпына келтіру және жетілдіру туралы шешім қабылданды, ол жаңа өте пайдалы функцияны қолданысқа алды – жүктеуді автоматты түрде реттеу.
Бұл Богдан Андриенко “жүк ағынын жүктеуді автоматты реттеу” деп аталатын жобаны жүзеге асыруды қолға алған қызметкерлерге машиналық көру жүйесін түсінуге көмектесті. Ол бір кездері енгізген жүйенің қалай жұмыс істейтіні туралы айтты. Ал АСУТП бойынша жетекші инженер Евгений Крысенко мен техник-бағдарламашы Вадим Галюк алты ай ішінде жұмысын қалпына келтіріп, жетілдірді.
Бұл тапсырма, әрине, оңай болған жоқ. Әрбір камераны үйрету керек, қарапайым тілмен айтқанда, операторға дұрыс деректерді беру үшін конфигурациялау керек. Бірақ, олар бұнымен тоқтай алмады және бұрыннан бар Siemens контроллерінің мүмкіндіктерін пайдаланды. Ол үшін осы жүйелердің тиімді өзара әрекеттесу механизмін ойластырып, жүктемені автоматты түрде реттеуге және шығуда хризотилдің максималды өнімділігін жоғалтпай алуға мүмкіндік беретін алгоритмді енгізу қажет болды.
Бірақ, бұл жүйенің әлі де толықтыратын жерлері бар, онысыз алдындағы 16 операция толық жоғалуы мүмкін. Сондықтан оператор қажет болған жағдайда дәстүрлі жұмыс режиміне өтіп, жүктеуді өз қалауы бойынша реттей алады. Көп ұзамай бұл жүктемені автоматты реттеу жүйесіне қосып, дамытады. Сонымен, жоспарда қосымша “ақылды” камералар мен датчиктерді орнатып, бұл жүйенің қателігін жояды. Бұл арада жүк ағынының жүктемесін автоматты реттеуді енгізу бойынша эксперимент сәтті болды деп сенімді түрде айтуға болады. Ол туралы қазір қарқынды дамып келе жатқан жүйенің тәжірибелік-өнеркәсіптік сынақтары да көрсетіп отыр.
Сондықтан бұл жобаның болашағы өте зор. Қазір ол бірінші трактіде жүзеге асырылуда, ал болашақта бұл жабдықты басқа трактілерге орнату жоспарлануда. Сонымен қатар, екінші, үшінші, төртінші және бесінші трактілерде жүк ағынының жүктемесімен автоматты реттеу жабдықтарын монтаждау аяқталды. Қазір мұнда іске қосу-реттеу жұмыстары жүргізілуде.
@gazetakm
Жітіқара ауданы