Үй немесе өнеркәсіптік нысан салу – атқарылатын жұмыстың жартысы ғана. Оны барлық утилиталарға қосу үшін көп шаруа тындырылуы қажет. Ең алдымен, электр желілеріне қосылады.
Ал құрылысты электр қуатынсыз жүзеге асыру мүмкін емес. Мұны тіркеу процесі өте ұзақ уақытты алады, оған қыруар күш жұмсалады. Бұл туралы ҚР Энергетика министрлігінің жанындағы Атомдық және энергетикалық қадағалау және бақылау комитетінің Қостанай облысы бойынша аумақтық департаменті бөлімінің бас маманы Талғат Маратұлы айтып берді.
– Талғат Маратұлы, электрмен жабдықтау желілеріне қосылу үшін техникалық шарттарды кім ала алады?
– Электр желісіне қол жеткізу үшін энергия беруші немесе энергия өндіруші ұйым әрбір тұтынушыға техникалық шарттар ұсынады. Бұл жағдай электр энергиясын пайдалану қағидаларының (бұдан әрі – Қағидалар) 2-тармағының 10-тармағына сәйкес жүзеге асырылады.
Көп пәтерлі үйлерде тұратын тұтынушыларға энергия беруші ұйымының атынан кондоминиум объектісін басқару органы МИБ, ПИТК уәкілетті өкіліне техникалық шарттарды беруге құқылы.
– Техникалық шарттарды алу үшін қандай құжаттар қажет?
– Тұтынушыға электр желілеріне қосылуға арналған техникалық шарттар мен еркін нысандағы өтініш Қағидалардың 3-қосымшасына сәйкес, сауалнама негізінде беріледі. Электр қондырғыларының белгіленген қуаты 5 МегаВт-тан жоғары болса, тұтынушылар сауалнамаға мамандандырылған жобалау ұйымы әзірлеген жобалау қызметімен айналысуға лицензиясы бар сыртқы электрмен жабдықтау схемасын қосуы қажет.
– Техникалық шарттарды алу қанша уақытты алады?
Ереженің 13-тармағына сәйкес энергия беруші немесе энергия өндіруші ұйым тұтынушыдан еркін нысандағы өтінішті алғаннан кейін 5 жұмыс күні ішінде сызбамен бірге жаңадан енгізілген немесе қайта жаңартылған электр қондырғыларын қосуға техникалық шарттарды береді. Тұтынушылардың қосылу схемасы бар электр желілерінің баланстық меншік құқығын және тараптардың пайдалану міндеттерін шектеу актісі жасалып, қол қойылады.
Салынып жатқан объектілерді электрмен жабдықтау үшін тұтынушыға құрылыс мерзіміне уақытша техникалық шарттар беріледі. Техникалық шарттарды беру энергия беруші ұйымның электр желілеріне немесе энергия өндіруші ұйымның электр қондырғыларына техникалық мүмкін болған жағдайда жүзеге асырылады. Желілер немесе техникалық қосылу болмаған жағдайда жобаланған желілерден техникалық шарттар жобаланған желілердің иесімен келіскеннен кейін техникалық шарттар беріледі. Техникалық шарттарды беру және қайта шығару үшін комиссия алынбайды.
– Тұтынушы техникалық шарттарда көрсетілген талаптармен келіспеген жағдайда не істеу керек?
Қағидалардың 18-тармағына сәйкес, техникалық шарттарда көрсетілген талаптармен келіспеген жағдайда тұтынушы энергетикалық бағалау жүргізу үшін сараптама ұйымына жүгінеді. Сараптамалық ұйым энергия беруші (энергия өндіруші) ұйыммен байланысқан кезде тұтынушының сұрауы бойынша энергия беруші (энергия өндіруші) ұйым барлық сұралған ақпаратты береді. Тұтынушы энергетикалық сараптаманың техникалық шарттарда көрсетілген талаптардың негізсіздігі туралы қорытындысы негізінде энергия беруші (энергия өндіруші) ұйымға техникалық шарттарды алуға еркін нысандағы өтінішті қайта береді. Техникалық ерекшелікте көрсетілген талаптарды өзгертуден қайталап бас тартқан жағдайда тұтынушы Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасында белгіленген тәртіппен энергия беруші (энергия өндіруші) ұйымның әрекетіне шағымданады.
– Электрмен жабдықтау желілеріне қосылу рәсімдерінің орындалуын мемлекет қалай бақылайды?
– Электр энергиясын пайдалану ережелері, «Электр энергетикасы туралы» Қазақстан Республикасының Заңы сияқты электрмен жабдықтау желілеріне қосылу тәртібін реттейтін нормативтік құқықтық актілер бар. АЭҚБКҚостанай облысы бойынша аумақтық департаменті Қазақстан Республикасының электр энергетикасы саласындағы осы нормативтік құқықтық актілерінің сақталуын бақылауды жүзеге асырады. Сонымен қатар, «Электрмен жабдықтау желілеріне қосылу тәртібі» – Дүниежүзілік экономикалық форумның жаһандық бәсекеге қабілеттілік индексінің рейтингтік көрсеткіштерінің бірі.
–Электрмен жабдықтау желілеріне қосылу тәртібі бұзылған жағдайда қала және облыс тұрғындары қайда хабарласа алады?
– Энергия беруші (энергия өндіруші) және энергиямен жабдықтаушы ұйымдар электрмен жабдықтау желілеріне қосу тәртібі мен шарттарын бұзған жағдайда, тұтынушылар өз әрекеттеріне «Қостанай облысы бойынша АЭҚБК-тің аумақтық басқармасы» мемлекеттік мекемесіне шағымдана алады, ол орналасқан мекенжайы: Қостанай қ., Гоголь көш. 75, 320-кабинет, телефоны: 8 (7142) 50-02-60.