Бүгін Қостанай қаласындағы “ЧелМУ” филиалында ғылыми-педагогикалық қызметкерлер Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың “Egemen Qazaqstan” газетіне берген сұқбатын талқылады.
Филиал директоры, заң ғылымдарының кандидаты Наталья Нализко Президент Қ. Тоқаевтың сұқбатында көтерілген мәселелердің маңыздылығын, сондай-ақ Мемлекет басшысы көтерген Қазақстанның әлеуметтік-экономикалық және саяси даму проблемаларын студент жастарға жеткізу қажеттігін атап өтті.
Құқық кафедрасының профессоры, заң ғылымдарының кандидаты Рашит Нұрмағамбетов Қазақстан Республикасының Президенті Қ. Тоқаев жүргізіп жатқан конституциялық реформаларды сөз етті. Конституциялық дамудың негізгі кезеңдерін, референдум өткізу нәтижесінде қабылданған Конституцияның ролін, атап айтқанда Қазақстан Республикасының Конституциялық Соты, Адам құқықтары жөніндегі уәкіл, прокуратура сияқты органдардың құрылуы мен олардың конституциялық ресімделуін сипаттады.
Директордың ғылыми жұмыс жөніндегі орынбасары, философия ғылымдарының кандидаты Денис Качеев сұқбаттың үш маңызды аспектісіне назар аударды:
“Қоғамда қызу талқыланып жатқан Қазақстан аумағында АЭС салу туралы мәселе өзекті. Бұл мәселе еліміздің энергетикалық қауіпсіздігінің негізгі элементтерінің бірі екін сөзсіз. Алайда түпкілікті шешім бүкілхалықтық референдумда күтіледі, онда әрбір азамат осы өзекті мәселеге өз көзқарасын білдіре алады. Қазіргі геосаяси сілкіністерде өлшенген және көпвекторлы болып қалатын Қазақстан Республикасының сыртқы саясаты. Бұл саясаттың үш маңызды элементін Президент белгіледі. Орталық Азия елдерімен, Ресеймен және Қытаймен өзара іс-қимыл – негізі азаматтық және тарихи сананың ортақтығы болып табылатын жалпыұлттық бірегейлік”, – деп атап өтті ол. – Қазақстанда этносаралық келісім мен жалпыұлттық бірлік моделі қалыптастырылды, оны енгізудің тиімді құралы Қазақстан халқы Ассамблеясы. Әрбір азаматтың қазақстандық қоғамда, әсіресе этносаралық қатынастар саласында тұрақтылықты сақтау жөніндегі өзінің азаматтық борышын түсінуі болашаққа ұмтылған біртұтас ұлтты қалыптастырудың маңызды элементі саналады. Ұлт ретінде біз өршіл мақсаттар қойып, оларға біртұтас құндылықтар, тарих, тіл және мәдениет төңірегінде шоғырлану арқылы қол жеткізе аламыз”.
Әлеуметтік-гуманитарлық және жаратылыстану пәндері кафедрасының профессоры,тарих ғылымдарының кандидаты Сергей Самаркин Мемлекет басшысының тарихи өткенді қайта құруға үндеуінің маңыздылығын атап өтті.
“Қ. Тоқаевтың сұқбатта айтқан әңгімелері мен ойлары 2019 жылғы Қазақстан халқына Жолдауында, үш жыл бұрын “Қазақстан ақиқатында” “тәуелсіздік бәрінен бұрын” деген атпен жарияланған ой-пікірлерінің жалғасы болды. Кейіннен Президент: “тарихты саясаткерлер емес, тарихшылар жасауы керек” деп атап өткен болатын. Бүгінгі таңда қазақстандық тарих ғылымы тарихи өткенді қайта қарау процесіне белсенді түрде қосылды және бірқатар пікірталас мәселелері бойынша саяси дау-дамайды болдырмау үшін этникалық сабақтастық пен тарихи есте сақтау, 1920-1930 жылдардағы ашаршылық, елдің мемлекеттік шекараларын қалыптастыру мәселелері бойынша отандық басылымдардың алуан түрлілігі шығады. 2024 жылғы ақпанда “ЧелМУ” ФГББУ Қостанай филиалының базасында қазақстандық және шетелдік жетекші ғалымдарды шақыра отырып, Президент ұсынған мәселені талқылауға қайта оралу қажет”, – деді Профессор С. Самаркин.
Онда Қазақстанның ұлттық мәдениетінің жан-жақтылығы шеңберінде тарихи сананы, жалпыұлттық бірегейлікті қалыптастыру туралы сөз болмақ. Қасым-Жомарт Кемелұлы атап өткендей, Алтын Орда мен мемлекеттілігіміздің басталуы, Жошы ұлысының нақты құрылғанына 800 жыл толуы – маңызды оқиға. Президенттің айтуынша, 2024 жылдың маусым айында Қазақстан тарихы бойынша көп томдық академиялық басылымды дайындауды аяқтау жоспарланып отыр.
Әсел ҚИБАШ
Суреттерді түсірген Бағдат Ахметбеков